Việc học nói của con bị chậm trễ hơn các trẻ em khác thường khiến cha mẹ rất lo lắng. Tuy nhiên, đừng nên vì vậy mà trở nên áp lực, thúc giục con học nói quá nhanh khiến đứa trẻ càng thêm khó khăn. Chỉ cần làm theo quy trình học nói tự nhiên của trẻ dưới đây, trẻ sẽ sớm nói được và đuổi kịp bạn bè. Trẻ sẽ không chỉ nói đúng mà còn có trí hiểu tốt hơn. Dưới đây là những gợi ý thực hiện quy trình này:
Vậy nên, việc cha mẹ cần làm là khuyến khích và cung cấp vốn từ đều đặn, phù hợp với năng lực của trẻ, trẻ sẽ sớm nói được và cả hiểu được lời nói.
Gọi tên trẻ để trẻ biết được mình là ai, và biết cách xưng hô như thế nào.
Dạy cho trẻ tên hay đại từ nhân xưng của mọi người trong nhà. (ba, mẹ, ông, bà,…)
Dạy trẻ gọi tên đồ vật xung quanh trẻ.
Mở rộng không gian học tập của trẻ với những đồ vật đa dạng hơn: công viên (bãi cát, xích đu, đu quay, ngựa gỗ), cây cối, hoa lá, các con vật (chó, mèo,…).
Có thể dạy trẻ bằng thẻ hình, rất hiệu quả và tiện lợi.
Đọc sách, đọc truyện tranh cho trẻ nghe, đừng quên phải thật diễn cảm để bé có thể hiểu ngữ điệu, cảm xúc trong lời nói. Đừng bỏ qua giá trị của những bức tranh minh hoạ: vì các bức tranh này có thể cung cấp cho bé các thông tin mới mẻ về sự vật/hiện tượng ít thấy thông thường, hoặc trừu tượng (sư tử, cá heo, mưa, lụt,…)
Hãy hỏi trẻ và chờ phản ứng của trẻ, lắng nghe câu trả lời của trẻ. Điều này có ý nghĩa với trẻ như sau:
- Giúp trẻ phản xạ giao tiếp tốt hơn, thúc đẩy quá trình nghe-hiểu-phản hồi.
- Chỉnh sửa phát âm cho trẻ.
- Khi trẻ ấp úng, không có phản hồi nghĩa là trẻ gặp trục trặc gì đó, hãy theo dõi để giúp trẻ (giải thích về vấn đề đang được trao đổi, cung cấp kiến thức, cung cấp thông tin, hướng dẫn cách truyền đạt).
Trẻ đã có thể nói các cụm từ và câu, đây là lúc nâng lên một bậc học nói mới cho trẻ. Các bài hát vui nhộn vừa có thể cung cấp từ vựng vừa dạy trẻ luyện nói nhanh/chậm, lưu loát hơn với nhịp điệu nhạc.
Dạy trẻ những từ ngữ phức tạp hơn, trừu tượng hơn như: số lượng, màu sắc, hình học (vuông – tròn – tam giác), nhiệt độ (nóng - lạnh).
Chẳng hạn, chiếc xem
Giờ thì bé đã hiểu được rất nhiều từ ngữ, rất nhiều câu nói và có thể diễn đạt được mong muốn của mình. Hãy luyện tập cùng trẻ để trẻ hoàn thiện kỹ năng giao tiếp này nhé ba mẹ, bằng cách đưa ra các lựa chọn để trẻ chọn lựa, bày tỏ quan điểm. Ví dụ: Con muốn ăn quả nào? Quả cam hay lê? Đào hay mận?
Hãy bắt đầu dạy trẻ từ dễ đến khó, đừng áp đặt trẻ phải học nhiều một lúc. Hãy để trẻ học nói một cách tự nhiên, chủ động, như vậy mới có hiệu quả. Trên đây là các gợi ý về cách giúp trẻ chậm nói ngay tại nhà đơn giản, phù hợp với cả trẻ bắt đầu học nói lẫn trẻ chậm nói, dễ dàng áp dụng tại nhà cho tất cả các bé. Chúc phụ huynh thực hiện thành công.
Xem thêm :
Sách dành cho cha mẹ có con tự kỷ
Trường giáo dục đặc biệt cho trẻ tự kỷ, chậm phát triển
Giáo dục chuyên biệt cho người khuyết tật
Lời khuyên cho cha mẹ có con rối loạn phổ tự kỷ
-------------------------------------------------------------------------------
Mọi thông tin cũng như thắc mắc về chương trình học cho các bé, các ba mẹ có tham khảo tại thông tin sau dưới đây:
Trường chuyên biệt Steps (Steps Special School)
Address: Street 12 - No 10, Thao Dien, District 2, Ho Chi Minh City
Phone: 039 546 3532 - (028) 22 534 728
Email: info@steps.edu.vn
Fanpage: https://www.facebook.com/stepsspecialschool
